Wij kunnen de stilte verschillend ervaren. Sommigen wensen een plaats waar ze de lawaai, de drukte van gedwongen, of te veel, gesprekken helemaal achter kunnen laten en letterlijk op een stille plek uit kunnen rusten. Soms lijkt het zo dat we liefst in die stilte zouden willen wonen. Voor anderen geeft de stilte waarin ze met bijna niemand kunnen praten een leeg gevoel. Dagelijks alleen te moeten zijn kan zwaar aankomen. Zonder je dierbaren voel je je eenzaam. Veel verdriet speelt zich af in de stilte. Veel lijden is stil verdriet. Soms zijn er wel mensen rondom je, maar kan je toch niet met hen praten, niet over de dingen die echt toe doen. Soms heb je de ene tegenslag na de andere. Alles is dan anders dan jij hebt gedacht of verwacht. Of na een succeservaring komt er een leegte in jezelf en weet je niet hoe je verder moet. Wat heeft eigenlijk zin? Is het leven niet een groot wachtkamer dat wij met vele leuke dingen proberen te vullen? En daarna…?
Tegenwoordig worden op meer en meer plaatsen, in ziekenhuizen en rusthuizen Stille Ruimtes opgericht. De functie van een Stille Ruimte is om de mens uit te nodigen om te bezinnen, zodat je rust kan vinden. Er is dan stilte, leegte om enkel te zijn. Niks te doen maar toelaten om te aanvaarden wat er is. De Stilte, de leegte in jezelf.
Dit is niet onbelangrijk, dit is waar jij echt begint te luisteren. Luisteren naar jezelf en naar wat jij voelt. In die stilte kunnen we ook verder gaan, we kunnen de gebeurtenissen uitpraten met onszelf, of met God in gebed. Zo wordt de stilte een dialoog waarin we de ander leren te begrijpen. Luisteren, zonder agenda of voorgedachten, zonder vooroordelen… Luisteren tot dat je in de stilte iets meer begrijpt. Je wordt bewust van onze verbondenheid met elkaar, je bent niet alleen. 3
Je kan wat mooi was herinneren en herdenkend beleven. Ook mag je de pijn van nu en ook van vroeger je laten aanraken. Je hoeft het niet tegen te houden. Je mag het loslaten bij de Enige die alles heeft meegemaakt. Wegens Hem vieren wij Kerst, een Feest dat God een deel van Zichzelf, zijn Zoon, op de aarde gestuurd heeft zodat wie in hem gelooft mag leven nu en in eeuwigheid.
Op een stille nacht in een kleine stad werd een stal een zingevende plaats. Voor de herders en de wijzen was het zinvol om hiernaartoe te komen. In die Stille Nacht dat ze onderweg waren zijn ze tot de inzicht gekomen dat wij niet alleen blijven: God is met ons, Emanuel! Wat een troost… de Almachtige komt ons redden. Ook als wij het niet altijd voelen. Ook in het lawaai van het leven. Bij de stal was het misschien ook niet altijd stil… maar toch, de essentie van het leven was duidelijk: Liefde gaat boven alles, Gods Liefde kent geen grenzen.
‘Stil maar, wacht maar, alles wordt nieuw’. In de stilte heb je een kans. Kans om de echt belangrijke zaken te zien. Blijf maar stil, luister, wacht… En de ruimte en de leegte worden met hoop gevuld, getransformeerd naar onzichtbare samenhorigheid… zoals Kris Gelaude het heeft geschreven:
“De wereld is te luid voor het lied van een engel. Maar soms is het te horen door wie het samen zingen, door wie hun hart ontsluiten of wie op weg zijn in de nacht.
Het kind dat ogen opent wordt net als toen geboren waar men het niet verwacht…”
Wat kunnen wij zeggen?
‘Mijn ziel prijst en looft de Heer,
Mijn hart juicht om God, mijn Redder’
(Lucas 1:46-47, lied van Maria)
Tünde Boelens-Csákány
Protestants-evangelisch ziekenhuis- en rusthuispastor