Bovenstaande tekst is de titel van een multimediale tentoonstelling in de Krook, de Gentse stadsbibliotheek, van 8 september tot 6 oktober. Aanleiding: de 60ste verjaardag van Tom Lanoy.
Ieder Christen ziet daarin meteen een anagram van het bekende vers uit Johannes 1. Kan dat zo maar, teksten uit de Bijbel omdraaien? Is dat schriftverkrachting of juist een originele spitsvondigheid? Zelf ga ik voor het laatste.
Dat de logos vlees werd, vormt de grondslag van het Christelijke geloof. Maar dat betekent niet dat ook het omgekeerde niet waar is. Wat wij van God ontvangen zijn woorden, uitgesproken of geschreven op stenen tafelen. Soms zelfs in vluchtig schrift op een muur (Mene mene tekel). Woorden vormen onze inspiratie en zijn ons richtsnoer. Zeker in protestantse kringen vormen – omgeven door gezangen – woorden de essentie van een kerkdienst. Geen korte homilie maar een doordachte preek, waarin de Heer tot zijn gemeente spreekt.
Dat een auteur (niet noodzakelijk mijn lievelingsauteur!) die titel kiest voor een feestprogamma in een bibliotheek ter ere van zijn verjaardag, zal niet verbazen. Lanoy leeft immers bij de gratie van woorden. Dat hij hij geschreven woorden promoot, is op zich trouwens prijzenswaardig. Kinderen scoren volgens recent onderzoek slecht in begrijpend lezen, of beter gezegd: onze kinderen hebben het lezen verleerd. De beeldcultuur verdringt de literatuur, de tablet is populairder dan het boek. Zelfs kranten publiceren op hun websites steeds meer gratis te bekijken foto’s en filmpjes. Maar voor literatuur of een goed opiniestuk in een krant of tijdschrift moet je betalen.
Op de boekenbeurs gaat het steeds meer om handtekeningen en personen dan om de inhoud van boeken. De kookboeken oogsten er meer succes dan een “echt” boek. Maar ik dank God dat er woorden zijn, gesproken als band tussen mensen onderling of geschreven voor iedereen die zich wil inleven in de ander.
Toevallig gebeurde er vannacht in ons huis iets merkwaardigs. Onze kleindochter van 4 kwam logeren en werd tegen haar gewoonte in midden in de nacht wakker, ontstak alle lichten en was niet te troosten. Pas de volgende ochtend vertelde ze wat haar uit haar slaap had gehaald: een nare droom als gevolg van een film op school. In die film had een boze heks alle letter van het alfabet gestolen, zodat de mensen niet meer konden lezen of schrijven. Het kind had die heks in haar droom opnieuw ontmoet, en was hopeloos in paniek geslagen. Terecht ! Want wat zouden wij doen zonder letters,de basis van onze rijke woordenschat.
Dank God dat hij ons zijn Zoon schonk, maar ook letters en woorden, en haal de goede boeken maar eens van onder het stof. Het woord werd vlees en het vlees werd woord.
