Dit is de titel van een nieuwe historische pil voor hen die graag dikke boeken lezen.

Het boek telt 550 pagina’s (noten, bibliografie en andere bijlagen niet meegerekend) en ik heb het inmiddels uit. Waarom fascineert dit boek me zo, hoewel het toch in bloed gedompeld is en ik bepaald niet van geweld houd?

Om te beginnen gaat het over onze eigen geschiedenis: die van de protestanten in de Lage Landen.

Maar…geuzen waren misschien wel meer vrijheidsstrijders dan protestanten.

In ieder geval is dat het aspect dat de auteur, historicus Pieter Serrien vooral laat oplichten.

Hij heeft niet echt veel oog voor het eigene van de calvinistische religie die koning Filips II van Spanje hier met wortel en tak wilde uitroeien.

 

 

Deze volksrebellie begon hoe dan ook als een gezamenlijke opstand van de Zuidelijke en de Noordelijke Nederlanden. Geuzen kwamen zowel uit het zuiden als uit het noorden. De eerste stad die openlijk in verzet ging, Valencijn (vandaag Valenciennes), ligt tegenwoordig zelfs in Noord-Frankrijk. De calvinistische dominee Guido de Brès was daar één van de leiders van het verzet en na de jammerlijke nederlaag kostte het ook hem zijn leven.

Pieter Serrien is leraar geschiedenis in Kontich (aan het St. Rita College). Hij bedankt in zijn dankwoord mijn geliefde boekhandel ‘De Boekuil’ in Morstel voor de uitstekende service. Hij woont hier dus om de hoek en ook op de omslag staat een gravure van ‘om de hoek’: het brandende stadhuis van Antwerpen, met vechtende en reeds gesneuvelde mensen op de voorgrond, tijdens de Spaanse Furie (1576). Ik bedoel maar: ook in dit opzicht is het geschiedenis van dichtbij. Eerder schreef Pieter Serrien ‘Tranen over Mortsel’ (in 2008), vooral op basis van persoonlijke getuigenissen van mensen die deze afschuwelijke bombardementen tijdens de Tweede Wereldoorlog hebben meegemaakt. Ook in dit boek over de Geuzen zijn het vooral persoonlijke getuigenissen van tijdgenoten, zoals dagboekschrijvers en brievenschrijvers die hij als bronnen gebruikt. Dit geeft een zeer levendige toets aan het geheel. Maar ja…het blijft een verhaal dat in bloed is gedompeld.

De grote held van dit boek is daarom voor mij Dirck Volckertsz. Coornhert (1522-1590), een religieuze humanist, die meer dan eens in ballingschap moest gaan omdat zijn ideeën over religieuze tolerantie en de scheiding van kerk en staat niet gepruimd werden door zijn tijdgenoten.

Hij was zijn tijd ver vooruit en zijn gedachtengoed is tot vandaag de dag actueel!

Op 7 juni hopen we in Antwerpen (de Wijngaard, Sanderusstraat 77) de auteur Pieter Serrien te horen spreken over zijn boek.

Dan kunnen we onze vragen en bedenkingen met hem persoonlijk delen.

Al met al een mooie gelegenheid om ons te bezinnen op de geschiedenis van onze ‘gereformeerde’ ofwel protestantse identiteit!

Marieke den Hartog (Boechout)