Discussienota van de themagroep Wetenschap, nieuwe technologieën en christelijke ethiek van de CEC
Belangrijkste stellingen
1. Vanuit christelijk perspectief zijn wetenschap en technologie niet per se goed of slecht. Vaccinatie en nieuwe vaccinatietechnieken kunnen een effectief middel zijn voor het bestrijden van een pandemie.
2. Het kritisch onderzoeken van het bewijsmateriaal is een essentieel onderdeel van wetenschappelijk werk. Vanuit een christelijk perspectief omvat dit ook het stellen van kritische ethische vragen.
3. Vaccinatie is gebaseerd op ons vertrouwen in de wetenschappers en de onderzoekers. Zij interpreteren de verschillende modellen en verklaren de resultaten. In een complexe wereld zijn wij van hen afhankelijk. Dit basisvertrouwen is nodig om samenleven in een complexe samenleving mogelijk te maken. Voor ons christenen komt dit basisvertrouwen voort uit de scheppende Geest van God, van wie al het leven afhangt.
4. Als christenen voelen wij verantwoordelijkheid voor onze naaste. Vaccinatie is van cruciaal belang om veel mensen te beschermen tegen ziekte en daardoor neemt het wat druk weg van het gezondheidssysteem.
5. Wij zijn ervan overtuigd dat het, met het oog op rechtvaardigheid en christelijke solidariteit, van belang is ervoor te zorgen dat iedereen gelijke toegang heeft tot vaccinatie. Het is een morele plicht om de meest kwetsbare personen het eerst te vaccineren, aangezien zij het meeste baat hebben bij vaccinatie.
6. Het is ook een morele plicht voor de rijke landen in de wereld om alle mensen de gelegenheid te
geven gevaccineerd te worden.
7. De gelovigen vertrouwen hun geestelijke leiders. Die hebben daarom een bijzondere verantwoordelijkheid.
Desinformatie en ongegronde angstzaaierij zijn misplaatst en kunnen theologisch niet worden gerechtvaardigd. Christenen zijn geroepen om deel te nemen aan een open, liefdevolle en betrouwbare dialoog in deze kritieke situatie: Aanvaard mensen met een zwak geloof zonder hun overtuiging te bestrijden. (Romeinen 14:1).
Argumentatie
Terwijl overal in Europa met grote voortvarendheid vaccinatiecentra worden opgezet, is het aantal mensen dat sceptisch – of zelfs vijandig – staat tegenover vaccinatie tegen het coronavirus aanzienlijk. De argumenten zijn velerlei en variëren van begrijpelijke aarzeling over een nieuw vaccin tot samenzweringstheorieën met vrees voor de implantatie van een microchip.
Kritische vragen over de ontwikkeling en het gebruik van nieuwe vaccins zijn noodzakelijk en
fundamenteel belangrijk. Dergelijke vragen mogen echter niet voortkomen uit vooroordelen, moeten redelijk zijn, en op zowel wetenschappelijk als ethisch verantwoorde gronden worden gesteld.
Daarom beschouwen wij het als onze taak als thematische groep van de CEC om bij te dragen aan de publieke discussie over vaccinatie en om onze theologische en ethische overwegingen naar voren te brengen.
Aan ons standpunt liggen drie fundamentele theologische inzichten ten grondslag. Vanuit christelijk
perspectief leven mensen in relatie met anderen. Leven betekent afhankelijk zijn van anderen. Dit vereist een fundamenteel vertrouwen zonder hetwelk menselijk leven niet kan bloeien. Als deel van de gemeenschap draagt ieder individu verantwoordelijkheid voor het welzijn van zijn naaste, alsmede voor het algemeen welzijn.
Wij zouden onze overwegingen willen samenvatten onder drie kernwoorden:
Vertrouwen, Verantwoordelijkheid en Solidariteit.
Vertrouwen
Christenen leven door te vertrouwen op Gods welwillendheid als een leven-gevende en leven-ondersteunende geest.
Als wij er niet op vertrouwen dat anderen welwillend zijn, is samenleven niet mogelijk. Gezien de
complexiteit van de wereld, betekent vertrouwen in wetenschappelijke kennis, vertrouwen in hen
die deze kennis creëren en interpreteren.
Vanuit christelijk oogpunt is vertrouwen in God niet mogelijk zonder vertrouwen in mensen.
Onderzoek alles, en behoud het goede, schreef de apostel Paulus (1. Tessalonicenzen. 5:21).
Vertrouwen betekent niet blind en onkritisch vertrouwen, maar gaat hand in hand met kritisch
onderzoek.
Vaccinatie kan, net als wetenschappelijke kennis en onderzoek, een zegen of een vloek worden voor de mensheid, zonder zelf goed of kwaad te zijn. Het doel en de praktijk moeten altijd kritisch worden beoordeeld op het ethische doel.
In uitzonderlijke situaties, zoals een pandemie, moeten de risico’s worden afgewogen. Uitzonderlijke
situaties werpen nieuwe vragen op voor theologie en ethiek die niet altijd beantwoord kunnen worden met conventionele denkpatronen.
Volgens de bevindingen van een meerderheid van de wetenschappers zijn de huidige in Europa
goedgekeurde vaccins veilig, d.w.z. dat er nauwelijks ernstige bijwerkingen zijn en dat mogelijke
langetermijneffecten zullen worden gecontroleerd.
Wij willen het belang van vaccinatie tegen Covid-19 niet overdrijven en als een wondermiddel
aanprijzen, maar beschouwen het als een essentiële en efficiënte manier om de impact van de
pandemie te beperken, gezien de huidige stand van onze kennis.
Verantwoordelijkheid
Met betrekking tot collectieve verantwoordelijkheid, geloven wij dat vaccinatie een potentieel compromis vormt met betrekking tot de onschendbaarheid van het lichaam. Zonder deze interventie te bagatelliseren, zien wij deze als theologisch te rechtvaardigen omdat, vanuit christelijk perspectief, de rationele en verantwoordelijke mens en het zintuiglijke lichaam onafscheidelijk bij elkaar horen. Jezus zelf zegt: Niets dat van buitenaf in de mens komt kan hem onrein maken, Marc 7:15. Verantwoordelijk handelen tegenover mijn naaste kan het ook noodzakelijk maken om mijn recht op lichamelijke integriteit te beperken.
Gevaccineerd worden betekent verantwoordelijk handelen ten opzichte van mijn naaste. Zelfs als de
huidige kennis het risico niet uitsluit dat degenen die gevaccineerd zijn toch anderen kunnen besmetten, vermindert grootschalige vaccinatie de last van de ziekte voor de gezondheidszorg.
Daarom geloven wij, vanuit christelijk perspectief, dat het absoluut noodzakelijk is om alles te doen wat wij kunnen doen om onze naaste te beschermen en het algemeen welzijn te dienen. In die zin leggen wij ook de nadruk op het bieden van de mogelijkheid om gevaccineerd te worden aan iedereen, zonder de vrijheid van mensen te beperken om zich niet te laten vaccineren.
Solidariteit
Vaccins zijn momenteel slechts in beperkte hoeveelheden beschikbaar. Het zijn vooral de rijke landen, met hun hoogontwikkelde gezondheidszorgsystemen, die hiervan profiteren en de middelen beschikbaar hebben om vaccins te kopen. En zelfs binnen deze rijke landen is het aantal vaccins momenteel beperkt, zodat niet iedereen in één keer kan worden ingeënt.
Zoals u het aan een van de minsten van deze hebt gedaan… zo hebt u het aan mij gedaan. (vergelijk Matteüs 25:40.) Jezus nodigt ons uit om solidair te zijn met hen die in nood verkeren. Voor ons is het een uiting van christelijke solidariteit en rechtvaardigheid als alle mensen een gelijke toegang tot vaccinatie kan worden gegarandeerd. Het is een morele verplichting voor landen die vaccineren om de meest kwetsbare mensen het eerst te beschermen. Het is ook een morele verplichting voor rijke landen wereldwijd om het mogelijk te maken dat alle mensen de kans krijgen gevaccineerd te worden.
Daarom roepen wij op tot een eerlijke verdeling van vaccins, inclusief de distributie van vaccins aan landen die zich geen massale vaccinatie kunnen veroorloven. De wereld moet deze pandemie samen bestrijden.
Geestelijke leiders hebben een bijzondere vertrouwensrelatie met de gelovigen. Daarom hebben zij ook een speciale verantwoordelijkheid. Desinformatie en ongegronde angstzaaierij zijn hier niet op hun plaats en kunnen theologisch niet worden gerechtvaardigd. Een open gesprek in gezamenlijk vertrouwen en liefde is geboden in deze crisissituatie: Aanvaard mensen met een zwak geloof zonder hun overtuiging te bestrijden (Romeinen 14:1).
Wij doen daarom een beroep op allen die geestelijke verantwoordelijkheid dragen in kerken en religieuze gemeenschappen om een open discussie aan te gaan, vrij van angst over vaccinatie tegen COVID-19.
Straatsburg, maart 2021
Opgesteld door CEC’s Thematische Groep Wetenschap, Nieuwe Technologieën en Christelijke Ethiek
Beeld: pixabay
Nieuwigheden en updates kan u hier terugvinden : https://nl.protestant.link/