Door Ds. Christine Treichel

Hartelijk welkom bij „Evangelisch in Ostbelgien“, met als technicus Siegfried Niessen en aan de microfoon Christine Treichel, predikante in de protestantse gemeente Malmedy/St.Vith en consulente voor de tweede predikantsplaats in Eupen/Neu-Moresnet.

Lieve luisteraars,

Vandaag heb ik een gast meegebracht die u, als u mijn uitzending regelmatig volgt, reeds bekend is. En ik ben heel blij dat dominee Steven Fuite, voorzitter van de Verenigde Protestantse Kerk in België, ook dit jaar naar de studio van BRF is gekomen, om mijn vragen te beantwoorden.

Hartelijk dank mijnheer de voorzitter en bedankt dat u tijd voor dit interview heeft genomen.

Dat doe ik steeds met zeer veel plezier!

Elk jaar ben ik opnieuw blij om van mijn woonst, in de buurt van Brussel, naar Oost-België te reizen.

Ik was trouwens eind november hier in Eupen op uitnodiging van minister-president Oliver Paasch voor de Ronde Tafel van de godsdiensten. Ik had de eer om een verklaring te ondertekenen en aan de Ronde Tafel deel te nemen. Een mooi initiatief, zoals ook op andere plaatsen in ons land, waar de erkende erediensten zich duidelijk daarvoor uitspreken dat ze zich willen engageren ten goede van de samenleving en voor een maatschappij die meer wederzijds verstaan en respect heeft en als een echte gemeenschap de veelzijdigheid en individualiteit van alle mensen voorstaat.

Ik interview u hier nu voor de vierde keer en in de voorbije jaren heeft u zich uitvoerig aan onze luisteraars voorgesteld en over onze protestantse Kerk bericht. Alle interviews kan u in de podcast onder het thema „Evangelisch in Ostbelgien“ beluisteren, vandaar dat ik ditmaal niet van bij het begin begin.

Op dit moment zijn er op onze aarde meer dan 200 miljoen vervolgde christenen, wat zegt u daarop?

Wat een vraag! Een goede vraag, zeker! Ik moet jammer genoeg eenvoudigweg toegeven, dat dit in onze Westerse maatschappij, en meer bepaald in onze christelijke kerken hier in West-Europa, jammer genoeg vaak te weinig aandacht krijgt.

Wij, christenen in het Westen, moderne mensen, helemaal -hoe zal ik het zeggen- bezeten door de harmonie van alle mensen. Net wij neigen vaak daartoe, dat we onze overtuiging voor de gelijkbehandeling en de gelijke rechten voor allen zo ver drijven, dat we soms onze eigen geloofsgenoten niet zien of bijna als minderwaardig behandelen.

Ik vind dat dit thema veel te weinig behandeld wordt, ligt het aan onze te grote tolerantie tegenover de islam, want natuurlijk worden christenen eerst en vooral het meest in islamitsche landen vervolgd.

Te veel tolerantie tegenover de islam, stelt u dat vast of vraagt u het?

Ik weet het niet.

Zoals u weet, is het altijd gevaarlijk en te gemakkelijk om eenvoudigweg heel veralgemeend over ‚de islam‘ te spreken.

Er is helemaal geen eenheid.

Net zo weinig als in het christendom.

Misschien zelfs nog minder.

Maar,.. ja,  ik versta uw vraag zeker heel goed.

Vluchtelingen, bijvoorbeeld, die in ons land toevlucht zoeken, die zijn niet allemaal enkel moslim.

In tegendeel.

Ook christenen, die weinig of helemaal geen bescherming in eigen land genieten en makkelijk slachtoffer zijn van dreigementen en vervolging – zoals in Egypte, Syrië en in Iran.

Ik heb in naam van de Verenigde Protestantse Kerk in België enkele mogen ontvangen.

Dat was eind december in Zaventem, op onze nationale luchthaven.  Gelukkig kon onze Kerk hen een huis ter beschikking stellen en een thuis aanbieden. Zo veel vrijwilligers willen hen helpen, simpelweg voor hen daar zijn. Heel leuk. Het is heel emotioneel om dat te zien.

Maar anderen in de asielcentra, waar ze samen met islamitische asielzoekers moeten leven, ervaren vaak intimidaties en dreigementen.

Bovendien, heel ingewikkeld, komen christenen, die gevlucht zijn net omdat ze christen zijn, hier bij ons in contact met een samenleving, waarin de in de Reformatie gewortelde traditionele kerken vandaag de dag trachten een interreligieuze dialoog te beginnen, net ook met een religieuze traditie (in dit geval de islam) waarvoor zij gevlucht zijn.

Ja, dat is helemaal niet eenvoudig.

Wordt dat ten gunste van de dialoog niet verzwegen, dat christenen in veel moslimlanden vervolgd en bedreigd worden?

Ja, daar heeft u gelijk.

De moslims die ik in het kader van de interreligieuze dialoog spreek, staan zeer open tegenover andere religieuze tradities. Heel logisch. Want, mochten ze dat niet doen, dan namen ze eenvoudigweg helemaal niet aan het interreligieuze geprek deel. Het is daarom een keuze. Zoals overigens ook van protestantse zijde. Ook daar heeft men, zoals u weet, sommige groepen die geloven dat ze de waarheid in pacht hebben en daarom niet in dialoog willen treden.

De moslims die ik in het kader van de interreligieuze dialoog spreek, zijn zich bewust dat ook zij niet het laatste woord hebben en zijn bereid, met hun religieuze achtergrond, de ontmoeting en het gesprek niet te blokkeren.

Mensen wennen daar vaak aan, maar er is een enorme verscheidenheid in de moslimwereld. Heel grote verschillen.

Moet dit thema net bij de interreligieuze gesprekken die u voert, niet in het middelpunt gesteld worden, zijn we dat onze christelijke zusters en broeders niet schuldig? En wat ik ook mis, is een inhoudelijke disscussie, want voor mij onderscheidt de booschap van Christus zich van die van Mohammed.

Ja, ik ben me daarvan bewust, probeer het soms ook, maar, zoals gezegd, is er een enorme verscheidenheid in de moslimwereld. De meeste, misschien alle moslims, die ik spreek, zijn het daar helemaal me eens. Ja, ze gaan met mij akkoord, maar kunnen geen invloed uitoefenen. U moet niet vergeten, er bestaat geen centraal leergezag in de moslimwereld.

Ik heb verschrikkelijke dingen gelezen over moorden en verwoeste kerken, trouwens ook in hindoeïstische, boeddhistische landen en communistische dictaturen. Ook heb ik twee petekinderen, die omwille van de islam, en zoals ze zelf zeggen, enkel omwille van de islam, uit Iran gevlucht zijn, bij mij thuis opgenomen. En ook van hen heb ik ongelooflijke verhalen gehoord, waar ik me voorheen niet van bewust was, want zij als geboren moslims kennen de islam beter dan wij.

Eerst en vooral dank ik je van harte. Het is mooi. Het ontroert me altijd, wanneer iemand andere mensen een thuis geeft. Heel concreet!

Wat het andere betreft, kan ik enkel herhalen wat ik gezeg heb. Jouw twee petekinderen zijn gevlucht, maar niet wegens de islam, maar wegens een bepaalde, verwerpelijke en destructieve vorm, die zich voordoet de islam te zijn.

Dat zie ik anders, want beiden hebben, na lange studie van de Bijbel en ze kennen natuurlijk ook de Koran beter dan wij, voor de bevrijdende boodschap van Jezus Christus gekozen, waar de liefde en enkel de liefde het hoofdbegrip is.

Mijn volgende vraag :

Christelijke vluchtelingen durven zich ook in België in de vluchtelingencentra uit angst voor de moslims niet uiten. Tijdens hun interviews bij Vreemdelingenzaken in Brussel, die over hun verblijfvergunning beslist, werden hen zo’n specifieke vragen gesteld, die mijn gemeenteleden niet konden beantwoorden, is dat nog rechtvaardig of overheerst reeds de angst voor de islam, dat we deze thema’s in het openbaar niet moediger ter sprake brengen?

Het feit dat christelijke vluchtelingen zich in ons land uit angst voor de moslims niet uiten kunnen, is erg vreselijk en onaanvaardbaar. Het is ook onaanvaardbaar dat gelovigen op een -hoe zal ik het zeggen- hoog theologisch niveau verhoord worden.

Heeft u al eens een islamitische medeburger of zowaar een imam de vraag gesteld, wat hij zou doen, mocht zijn dochter christen willen worden?

Dat heb ik nog niet gedaan.

Moet ik eerlijk zeggen.

Dat zal ik zeker doen.

Maar ik ben zeker, dat het voor de meesten geen probleem vormt. Terwijl ja, -excuseer dat ik me herhaal- de moslims die ik spreek, zijn reeds open voor anderen perspectieven, omdat ze met mij spreken en een dialoog willen voeren.

Dat is het grote probleem, weet u.

Overal vindt men fundamentalisme.

Overal.

In de moslimwereld, in het christendom, zelfs in het humanisme. Zelfs daar vindt men sterk dogmatisme terug.

Mag ik u aan de festiviteiten in oktober herinneren.

De mooie eredienst van de Verenigde Protestantse Kerk in België ter herdenking van het begin van de Reformatie in de 16e eeuw.

Onze Verenigde Protestantse Kerk in België wilde deze eredienst zeer graag in de rooms-katholieke kathedraal in het centreum van Brussel vieren.

De kardinaal stemde van harte toe.

Zowel onze wens, het net daar te vieren, als ook de spontaniteit waarmee de kardinaal me zei : „Maar natuurlijk, alles in orde.“, is een mooi oecumenisch signaal.

En het was werkelijk een zeer indrukwekkende sfeer.

Trouwens, in de kathedraal was er niet genoeg plaats.

Velen, meer als duizend mensen, wilden aanwezig zijn.

In ieder geval, hebben de kardinaal en ik, die beiden een traditie vertegenwoordigen die boeken van de ander en nog veel meer -zelfs mensen- verbrand hebben, als symbolisch gebaar elkaar boeken gegeven en mekaar omarmd.

Maar… aan het begin van de eredienst stonden enkele extremistische katholieken op en begonnen de dienst te storen. Zijn vonden het ongelooflijk dat in de heilige, katholieke tempel van dit land een protestantse viering om de Reformatie te herdenken, plaatsvond!

Niet alleen de kardinaal, maar ook de pauselijke nuntius waren onder de gasten aanwezig.

Ze gingen naar hen toe, trachtten de extreme katholieken te overtuigen om hun protest te staken. Zonder gevolg.

Weet u waarom?

Deze zogenaamde katholieken erkennen de autoriteit van de kardinaal niet. Op hun website wordt duidelijk, dat ze zelfs niet eens de autoriteit van de huidige paus accepteren.

Enkel de politie kon ze later verwijderen.

Nu, zo is het ook in de moslimwereld.

Een enkel persoon heeft helemaal niets over de anderen te zeggen.

Ik heb aan deze eredienst meegewerkt en ik had nooit gedacht dat zo iets in de 21e eeuw mogelijk is, ik voelde me terug in de middeleeuwen.

Mijnheer de voorzitter, in West-Europa heerst godsdienstvrijheid, de meeste vluchtelingen zijn moslim, de kerken lopen leeg, hebben we zelf ons ooit christelijke avondland opgegeven?

O, neen. Ik in ieder geval niet.

Weet u, er zijn zo vele waardevolle verwezelijkingen.

Ik ben ten diepste overtuigd dat ze niet verloren zullen gaan.

Die aandacht concentreert zich –uiteraard- op wat scheef loopt.

De basis blijft behouden.

Een laatste vraag: wat wenst u zichzelf voor 2018 toe, wat ligt u aan het hart en welke prioriteiten heeft u voor onze Kerk?

Oh, daar vraagt u mij wat.

Ik heb veel wensen.

Wat me momenteel zeer aan het hart ligt, is hoe ik de predikanten van ‚mijn‘ VPKB kan helpen, om hun wonderbare opdracht in deze tijd te vervullen.

Vele van hen voelen zich in de populistische tijd vaak eenzaam.

Ik engageer me daarvoor om hen in hun missie om het Evangelie in een hedendaagse taal te verkondigen, te verankeren.

De Kerk en haar dienaren moeten zich voortdurend aanpassen.

De boodschap blijft steesds dezelfde : „Laat de liefde en enkel de de liefde heersen.“.

Dat is een duidelijke uitspraak, waar ik me enkel bij kan aansluiten.

Ik dank u van harte voor dit gesprek.

We wensen u een gezegende zondag en veel liefde voor de toekomst. Tot de volgende keer, uw pastor Christine Treichel!