De laatste vijf jaar was ondergetekende voorzitter van de Werkgroep Kerk in de Samenleving. Vanaf 1 januari jl. heeft ds. Yolande Bolsenbroek dit overgenomen. Op verzoek schrijf ik graag een korte persoonlijke terugblik.
In september 2010 werd de VPKB-Werkgroep Kerk in de Samenleving (KidS) opgericht. Vanaf het eerste uur ben ik er als lid bij betrokken. De laatste vijf jaar als voorzitter. KidS mag rekenen op het engagement van een acht-tal leden uit de verschillende landsdelen. Om de taalbarrières te overwinnen, is de werktaal het Engels. De werkgroep KidS werd in het leven geroepen om de kerk als geheel, zowel als de plaatselijke kerken, te stimuleren en ondersteunen, waar het belangrijke samenlevingsvragen betreft. Zoals racisme, antisemitisme, migratie, vluchtelingen, klimaatverandering, Europa, Israël /Palestina maar ook euthanasie en LGBTQJ+. Ook met de vraag of de kerk zich met politiek bezig moet houden. De VPKB is lid van enkele grote oecumenische organisaties, zoals de Wereldraad van Kerken en de Conferentie van Europese Kerken. Zo blijven we betrokken bij belangrijke gebeurtenissen in de wereld. Waar nodig wordt KidS ingeschakeld om daarover te informeren of de VPKB te representeren. Soms komen er noodkreten van zusterkerken en mede christenen, die om een reactie vragen (b.v Oekraïense kerken, kerken in Pakistan en Syrië). Ook zijn we als Kerk betrokken bij Palestijnse christenen en het is aan KidS om deze contacten te onderhouden. Daarmee zitten we middenin gevoelige theologische- en politieke vragen over de relatie Israël en Palestina. In de Kerk wordt daar verschillend over gedacht. Dan een weg zoeken, die de vrede voor deze beide volken dichterbij brengt en de eenheid in de Kerk bewaart. Mijn inzet was en is vooral luisteren naar elkaar, overleggen, niet iets doordrukken. Of dat de goede weg was ?
Onze opgave was en is om in te staan voor waarden als rechtvaardigheid, vrede, duurzaamheid, solidariteit, rentmeesterschap, compassie, samenhorigheid, harmonie en heelheid. Om als Kerk en christelijke gemeenschap het maatschappelijk sterker op te kunnen nemen voor bescherming van de schepping en de armen. Dat vraagt om gezamenlijk gebed, om actie, inclusief politieke actie. Dat vraagt om spirituele transformatie, om bekering. Weg van egoïsme en consumentisme. Bewuster het Evangelie in praktijk brengen.
Uit het vele waar KidS mee bezig is geweest wil ik de Zorg voor de Schepping met name noemen. Dit is sinds 2013 een prioriteit. Op de Synode van 2014 werd ons voorstel van een jaarlijkse Scheppingszondag als speciale thema zondag aangenomen. Sindsdien heeft KidS veel geïnvesteerd in het maken van liturgische handreikingen voor de erediensten die voor de Scheppingszondagen gebruikt kunnen worden.
De voortgaande opwarming van de aarde kan ons soms teneerdrukken. Hoopgevend is echter het toegenomen bewustzijn in onze Kerk dat geloof en klimaat alles met elkaar te maken hebben. Op de Synode in november 2022 werden belangrijke voorstellen aangenomen, die het besef van de urgentie van de zorg voor de Schepping tot in de haarvaten van onze Kerk wil brengen.
Als maatschappelijk betrokken theologe voelde ik in dit alles ook een soort roeping, waar ik me, na mijn emeritaat, voor wilde inzetten. Het waren 12 intensieve jaren. De samenwerking met de Synodevoorzitter ds. Steven Fuite en de mensen van het Synode Bureau was erg plezierig en altijd constructief. Er was waardering en dat geeft ook de nodige energie.
De VPKB is een kleine kerk en daardoor vaak ook een wendbare kerk. Dat kan een voordeel en een kracht zijn. Dat heb ik meermaals ervaren als wij onze kerk representeren binnen R.K. organisaties in België. Ik denk aan Ecokerk (www.ecokerk.be) of Orbit (www.orbit.be) in Vlaanderen. Of Entraide et Fraternité in het Franstalige deel.
Spiegel of venster
Wil de kerk een spiegel zijn of een venster? Is zij een spiegel, dan is de kerk met zichzelf bezig. Dat is ook nodig. Als venster is de Kerk open naar wat er in de eigen samenleving en wereldwijd gebeurt. Haar opgave is om uitzicht te bieden op het Koninkrijk van God. Op een samenlevingsmodel waarin mens en aarde tot bloei kunnen komen. Daar lag en ligt vooral mijn motivatie. Present zijn als burgers en als christenen in de omgeving waar we wonen en werken. De stem van het Evangelie van liefde, verzoening en bevrijding, van gerechtigheid, vrede, heelheid laten horen. Hiermee bezig zijn is voor mij: rekenschap afleggen van de hoop, die in ons is ( 1 Petrus 3:15).
In bovenstaande heb ik een maar minimale impressie kunnen gegeven van het vele dat de VPKB- Werkgroep Kerk in de Samenleving heeft gedaan. Meer informatie is te vinden op onze website: https://nl.protestant.link/kids-kerk-in-de-samenleving/ Nu gaan we door onder een nieuw en fris voorzitterschap van ds. Yolande Bolsenbroek. Ik wens haar Gods’ zegen toe.
Tervuren (februari 2023) Greet Heslinga
